Podjęcie ostatecznej decyzji o rozstaniu z żoną lub mężem, to dopiero początek całej sprawy o rozwód. Teraz przychodzi czas na zastanowienie się jak ją przeprowadzić:
- czy pisać pozew samodzielnie?
- czy szukać wzoru w Internecie?
- gdzie szukać fachowej pomocy?
- jaki prawnik mi pomoże?
- czego spodziewać się w sądzie?
Pewnie powyższe pytania powodują, że zaczynasz się zastanawiać, czy do sprawy o rozwód konieczny jest prawnik i co ci da jego wsparcie i obecność.
Poniżej znajdziesz krótki przewodnik w formie pytań i odpowiedzi. Dotyczy on roli prawnika – radcy prawnego do sprawy o rozwód. Mam nadzieję, że pomoże ci on podjąć decyzję, czy do swojego rozwodu potrzebujesz prawnika.
1. Czy do sprawy o rozwód obowiązkowy jest prawnik?
Przepisy regulujące procedurę sądową, nie wymagają, żebyś był (była) reprezentowana w sprawie rozwodowej przez tzw. profesjonalnego pełnomocnika (radcę prawnego lub adwokata). Jest to wyłącznie twój wybór lub potrzeba.
Jeśli sprawa wydaje ci się łatwa i wiesz, że sprostasz samodzielnemu poprowadzeniu procesu rozwodowego, to faktycznie, prawnik może nie być ci potrzebny. Jeżeli jednak masz wątpliwości co do tego, czy twoje wyobrażenia odpowiadają rzeczywistości sądowej, lepiej przynajmniej zasięgnąć porady prawnika.
Często zwracają się też do mnie klienci, którzy właśnie odebrali z poczty pozew o rozwód, są zaskoczeni jego treścią i nie wiedzą, co robić dalej. Do tego dostają w komplecie sądowe wezwanie, do złożenia w terminie 14 dni odpowiedzi na pozew zawierającej wszystkie fakty i dowody, pod rygorem utraty prawa do powoływania ich później.
Widziałam też wiele razy zarządzenia o zwrocie pozwu lub wniosku o zabezpieczenie z powodu nieuzupełnienia braków formalnych. Strona procesu nie dopełniła swoich obowiązków, ponieważ żyła błędnym w przekonaniu, że dostarczyła sądowi wszystkie dane i dokumenty.
Musisz wiedzieć, że w korespondencji sądowej mogą pojawić się stwierdzenia, które są dla ciebie niezrozumiałe. Nie dziwi mnie to, nie jesteś przecież prawnikiem. Nie masz za sobą lat studiów nad przepisami prawa oraz praktyki procesowej – masz prawo czegoś nie wiedzieć. Twoja niewiedza nie będzie cię jednak usprawiedliwiała przed sądem.
2. Czy mogę liczyć na pomoc sądu w sprawie rozwodowej?
Musisz wiedzieć, że sąd nie jest twoim pełnomocnikiem i nie reprezentuje twoich interesów. Sąd rodzinny nie pomaga stronom procesu rozwodowego, nie udziela im rad ani wskazówek, jak najlepiej poprowadzić sprawę i jakie wnioski najlepiej złożyć na danym etapie sprawy. Wynika to z tego, że sąd musi być bezstronny i nie może nikogo faworyzować.
Sąd udziela stronom wyłącznie niezbędnych pouczeń. Na rozprawie są to pouczenia ustne, np. o prawie do zaskarżenia wyroku. Możesz się też spotkać z pouczeniami pisemnymi. Są one dołączane jeszcze przed rozprawą do odpisu pozwu lub zawiadomienia o terminie rozprawy. Pisemne pouczenia mają często po kilka stron, zapisanych cytatami przepisów Kodeksu postępowania cywilnego.
W każdym sądzie działają biura obsługi interesantów, jednak nie udzielają one porad prawnych, dopasowanych do indywidualnych potrzeb klienta. Pracownik sądu nie opracuje optymalnej dla ciebie strategii procesowej. W biurach obsługi interesantów otrzymasz wyłącznie podstawowe informacje, tj.:
- czy dany sąd jest właściwy do rozpoznania twojej sprawy,
- ile wynosi opłata sądowa od pozwu,
- jakie elementy powinien zawierać pozew.
3. Czy mogę się zdecydować na prawnika w trakcie rozprawy rozwodowej?
Musisz wiedzieć, że na rozprawę rozwodową należy przyjść bardzo dobrze przygotowanym. To także zbyt późny etap na podejmowanie decyzji o tym, że jednak potrzebujesz wsparcia prawnika. Sąd może nie wyznaczyć ci kolejnej rozprawy, tylko z tego powodu, że nie jesteś świadomy swoich praw i obowiązków lub chcesz się jeszcze z kimś skonsultować, zanim zostanie wydany wyrok.
4. Czym zajmie się radca prawny w trakcie mojej sprawy o rozwód?
Jeśli zlecisz swoją sprawę do prowadzenia radcy prawnemu, powinien ci zaproponować podpisanie umowy, która będzie regulowała zasady waszej współpracy oraz koszty świadczonych usług. Pamiętaj, że możesz prosić o udostępnienie wzoru tej umowy zanim ją podpiszesz i zadawać pytania, jeśli jakiś fragment umowy jest dla ciebie niejasny lub niezrozumiały. Musisz wiedzieć, na co się decydujesz, czego możesz oczekiwać i ile to będzie kosztowało.
Po podpisaniu umowy udzielisz jeszcze radcy prawnemu pisemnego pełnomocnictwa do poprowadzenia sprawy rozwodowej i może on zaczynać działać w twoim imieniu.
Jeśli powierzasz sprawę do kompleksowego prowadzenia, radca prawny:
- ustali z tobą taktykę procesową,
- opracuje pozew o rozwód na podstawie twoich oczekiwań i przedstawionej przez ciebie sytuacji,
- zajmie się obiegiem korespondencji z sądem (ty otrzymasz wyłącznie zawiadomienie o dacie rozprawy, resztą zajmie się radca prawny),
- będzie pilnować wszystkich terminów w sprawie,
- będzie ci przekazywać informacje o przebiegu sprawy, o konieczności przedłożenia dodatkowych dokumentów lub informacji oraz konieczności uregulowania opłat sądowych,
- przygotuje cię do rozprawy rozwodowej,
- będzie cię reprezentować na rozprawie, tj. pójdzie z tobą na nią, będzie w twoim imieniu składać wnioski i odnosić się do stanowiska strony przeciwnej.
Powyższe wyliczenie ma charakter przykładowy i jest oparte na zasadach współpracy z klientami, przyjętych w naszej kancelarii. W innych kancelariach mogą panować inne zasady.
5. Czy radca prawny złoży za mnie zeznania na sprawie rozwodowej w sądzie?
Zeznania w sprawie to opisanie przebiegu wydarzeń z twojej perspektywy. Zeznania składa się poprzez udzielanie odpowiedzi na pytania sądu, twojego pełnomocnika, strony przeciwnej lub jej pełnomocnika.
Reprezentujący cię w sądzie radca prawny niestety nie może złożyć w twoim imieniu zeznań. Wielu klientów bardzo by chciało, żeby tak było. Wynika to najczęściej z obawy przed bezpośrednim kontaktem z sądem lub konfrontacją z małżonkiem.
Jest jednak i dobra wiadomość. Radca prawny przygotuje cię do składania zeznań w sądzie. Przecież najlepiej zna twoją sprawę. Wie, na których kwestiach ci zależy, przypomni ci przed rozprawą na co szczególnie zwracać uwagę. Jeśli o czymś zapomnisz, na rozprawie nakieruje cię, zadając odpowiednie pytanie. Doświadczony w sprawach rozwodowych radca prawny, powinien wiedzieć jakich pytań możesz się spodziewać ze strony sądu i pomoże ci się do nich przygotować. Dzięki temu będziesz bardziej spokojny (spokojna), bo będziesz wiedzieć, czego się spodziewać.
6. Czy potrzebuję prawnika, jeśli informacje na temat rozwodów są dostępne w Internecie?
Jeśli posiłkujesz się wiedzą z Internetu koniecznie sprawdź, kto napisał dany artykuł lub kto prowadzi bloga o tematyce rozwodowej. Jeśli pod publikacją podpisuje się radca prawny lub adwokat, możesz to źródło wiedzy traktować jako wiarygodne.
Ważne jest też sprawdzenie czy dane informacje z Internetu są nadal aktualne. Prawo ma to do siebie, że często się zmienia. Prawo rodzinne w rozwodzie, to nie tylko Kodeks rodzinny i opiekuńczy, ale także masa przepisów proceduralnych. Jeśli szukasz informacji w Internecie, twoje rozeznanie musi być całościowe.
Uczulam przed szukaniem informacji prawnych na forach dyskusyjnych, gdzie swoimi doświadczeniami wymieniają się osoby, które rozwód „mają już za sobą”. Korzystanie z wiedzy „praktyków nie-prawników” może się okazać bardzo ryzykowne. Wiedza tych osób najczęściej jest bardzo wybiórcza i odnosi się wyłącznie do przeżyć konkretnych osób. Trzeba pamiętać o tym, że każda sprawa rozwodowa jest inna. Nigdy nie spotkałam się w pracy zawodowej z dwoma takimi samymi rozwodami, bo to jest po prostu niemożliwe. Nie ma też czegoś takiego jak „prosta sprawa rozwodowa” lub „standardowa sprawa rozwodowa”.
Przestrzegam także przed korzystaniem z doświadczeń i podpowiedzi rodziny, sąsiadów czy znajomych. Nawet jeśli rad udziela ci ktoś z bliskiego otoczenia, kto przeszedł rozwód, może się to okazać bardzo zgubne. To, że znajoma dostała 1.500,00 zł alimentów na dziecko, wcale nie oznacza, że ty też tyle dostaniesz. To, że sąsiad nie musi po rozwodzie płacić alimentów na byłą żonie, nie ma nic wspólnego z tym, że ty też ich nie zapłacisz. To, że koleżanka udostępniła ci jako wzór swój pozew o rozwód, napisany przez radcę prawnego, nie gwarantuje ci, że twoja sprawa zakończy się tak samo jak jej.
Tak naprawdę, nie da się zastąpić informacjami z Internetu, wielu lat studiów prawniczych, aplikacji oraz praktyki zawodowej. Prawo rodzinne jest bardzo specyficzną dziedziną i dla fachowca mają tu znaczenie szczegóły, które tobie mogą się wydawać nieistotne.
7. Jak szukać prawnika do sprawy rozwodowej?
Jeśli poszukujesz wsparcia prawnego z zakresu prawa rodzinnego i rozwodów powinieneś (powinnaś) szukać prawnika, który się w tym specjalizuje. Prawo to tak szeroka dziedzina wiedzy, że obecnie trudno się znać na wszystkim.
Sprawdź czy osoba, która ogłasza się w Internecie jako specjalista od rozwodów, faktycznie jest radcą prawnym lub adwokatem.
Współpraca z radcą prawnym lub adwokatem gwarantuje ci:
- możliwość reprezentacji przed sądem na rozprawie,
- fachową wiedzę, zweryfikowaną egzaminami,
- profesjonalne działanie uregulowane przepisami prawa,
- odpowiednią postawę określoną w kodeksie etyki zawodowej,
- ubezpieczenie od odpowiedzialności cywilnej na wypadek tzw. błędu w sztuce.
Umów się na poradę prawną
Opowiedz nam o swoim problemie, uzyskaj odpowiedzi na pytania i dowiedz się jakie działania podjąć.
Wszelkiego typu „doradcy prawni” lub prawnicy bez tytułu zawodowego radcy prawnego lub adwokata, mogą nie zapewnić ci kompleksowego wsparcia prawnego na odpowiednim poziomie. Zwracaj także uwagę na koszty proponowanej pomocy prawnej. Jeśli usługa jest zbyt tania, nie idzie za tym wysoka jakość. Szukając dobrego prawnika, na pewno warto zwrócić uwagę na jego specjalizację i opinie wcześniejszych klientów.
Jeśli chcesz się upewnić czy dany prawnik ma kwalifikacje zawodowe, warto zajrzeć do wyszukiwarki radców prawnych.
8. Jak się przekonam czy faktycznie potrzebuję prawnika do sprawy rozwodowej?
Wiele osób na początek, chce się zorientować, z czym wiąże się rozwód, ile trwa, jak go uzyskać i jak wygląda sprawa sądowa. Jeśli nie jesteś jeszcze przekonany (przekonana) czy twoja sprawa wymaga wsparcia ze strony prawnika, pamiętaj, że możesz na początek umówić się na niezobowiązującą poradę prawną. Spotkanie z prawnikiem na pewno pomoże ci w podjęciu decyzji, czy potrzebujesz jego pomocy w procesie czy poradzisz sobie sam (sama). W trakcie takiego spotkania radca prawny zapozna się z twoją sytuacją, odpowie na wszystkie pytania oraz przedstawi możliwe scenariusze działania.
Pamiętaj jednak, że zadaniem radcy prawnego jest udzielenie ci porad i wskazówek, ale to ty ostatecznie podejmujesz decyzję co do kierunku prowadzenia sprawy, np. czy chcesz rozwodu z orzekaniem o winie czy bez orzekania o winie, ile mają wynieść alimenty na dzieci. Jeśli twoje oczekiwania, co do prowadzenia sprawy są nierealne lub trudne do osiągnięcia, powinieneś to usłyszeć od radcy prawnego.
Może się też zdarzyć tak, że początkowo nie zdecydujesz się na zlecenie sprawy radcy prawnemu, ale rozwój wypadków spowoduje potrzebę wsparcia z jego strony. W takiej sytuacji nigdy nie czekaj do ostatniej chwili. Zgłoś się do radcy prawnego od razu, gdy zaczynasz nabierać wątpliwości odnośnie do przebiegu twojej sprawy. Musisz jednak wiedzieć, że zaangażowanie prawnika do sprawy na późniejszym etapie niż składanie pozwu, nie spowoduje, że zaoszczędzisz na kosztach sprawy.
